Święto Narodowe Trzeciego Maja
3 maja – cóż to za data? Co takiego się wtedy wydarzyło?
Właśnie 3 maja 1791 roku w Polsce uchwalono konstytucję, czyli najważniejszy dokument w państwie, określający ogólne zasady jego ustroju. Konstytucja to najważniejsza ustawa zawierająca prawa i obowiązki obywateli.
Konstytucja była ratunkiem dla Rzeczpospolitej, mogła wzmocnić ustrój i stworzyć prawne podstawy do przekształcenia go w państwo silne i nowoczesne. Państwo polskie przeżywało poważny kryzys już w XVII wieku. Władza królewska była bardzo słaba, walki wewnętrzne niszczyły kraj, w rzeczywistości rządzili magnaci. Sytuację tę wykorzystywali sąsiedzi Polski.
Na szczęście znaleźli się w Polsce ludzie, którzy dostrzegli niebezpieczeństwo utraty niepodległości. Byli to Hugo Kołłątaj, Stanisław Staszic, Ignacy Potocki, Stanisław Małachowski oraz wielu innych. To między innymi oni byli twórcami konstytucji, która przeszła do historii pod nazwą Konstytucji 3 Maja. Była to konstytucja postępowa jak na owe czasy. Konstytucja pierwsza w Europie, druga na świecie.
3 maja 1791 roku był ciepłym, wiosennym dniem. Wokół Zamku Królewskiego w Warszawie zebrały się tłumy ludzi. Wszyscy chcieli wiedzieć co dzieje się w sali sejmowej. Sejm obradował już cztery lata. Sesja miała bardzo dramatyczny przebieg i trwała siedem godzin. Król przemawiał trzykrotnie, wskazując pilną konieczność naprawienia dawnego ustroju. W końcu, gdy podniósł rękę na znak chęci zabrania głosu po raz czwarty, odebrano ten gest przypadkiem jako wezwanie do przyjęcia projektu przez aklamację (jednogłośne uznanie), co rzeczywiście w następstwie tego nieporozumienia nastąpiło. Odezwały się wtedy okrzyki „Wiwat król! Wiwat Konstytucja!”. Stanisław August złożył od razu przysięgę na „Ustawę Rządową”.
Konstytucja, zwana także Ustawą Rządową, wprowadziła trójpodział władzy, zniosła liberum veto i wolną elekcję, przywracała monarchię dziedziczną, ustanowiła polityczne zrównanie mieszczan i szlachty oraz stawiała chłopów pod ochroną państwa.
Okres wolności i nadziei trwał jednak krótko, bo mimo reform Polska zniknęła w wyniku rozbiorów z mapy Europy na 123 lata, ale dzieło Sejmu Wielkiego pozostało na zawsze symbolem odrodzenia, ostatniej próby i mądrości Polaków.
Dlatego rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja nazywamy świętem wolności i radości.
W przededniu narodowego święta, uczniowie Szkoły Podstawowej im. Jana Długosza w Rzgowie upamiętnili rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja, biorąc udział w uroczystej akademii.
Szkolne obchody rozpoczęły się od wprowadzenia Pocztu Sztandarowego i odśpiewania hymnu narodowego. Odświętne, galowe stroje uczniów i biało-czerwone kotyliony przypięte nad sercem były wyrazem szacunku do historycznych wydarzeń i hołdem złożonym twórcom Konstytucji.
Program artystyczny, przygotowany pod okiem wychowawczyń: Pani Agnieszki Franczak i Pani Aleksandry Jaworskiej przedstawiła młodzież klas VIII B i D, zabierając zebraną społeczność szkolną w historyczną podróż, o której wspominaliśmy we wcześniejszym wpisie.
Kształtowanie postaw patriotycznych i obywatelskich to jedna z podstawowych funkcji wychowawczych jakie pełni szkoła. Udział całej społeczności w szkolnych obchodach narodowego święta niewątpliwie poszerzył zakres wiedzy historycznej oraz poczucie tożsamości narodowej. Stanowił również przygotowanie do świadomego przeżywaniu święta podczas obchodów środowiskowych lub na szczeblu ogólnopolskim.
Antoni Słonimski - ,,Polska”
I cóż powiedzą tomy słowników,
lekcje historii i geografii,
gdy tylko o niej mówić potrafi
krzak bzu kwitnący i śpiew słowików.
Choć jej granice znajdziesz na mapach,
ale o treści, co je wypełnia,
powie ci tylko księżyca pełnia
i mgła nad łąką, i liści zapach.
Pytasz się, synu, gdzie jest i jaka?
W niewymierzonej krainie leży.
Jest w każdym wiernym sercu Polaka,
co o nią walczył, cierpiał i wierzył.
W szumie gołębi na starym rynku,
w książce poety i na budowie,
w codziennej pracy, w życzliwym słowie,
znajdziesz ją w każdym dobrym uczynku.
Janusz Szczepkowski - ,,Opowiedz nam Ojczyzno” (fragment)
Matczynej ucz nas miłości
Jak ojciec w życie wprowadzaj,
Nie żałuj serdecznej troski,
Za trudy szczodrze nagradzaj.
Biel śniegu i żar czerwieni,
I orły dumne piastowskie
To wieczne symbole tej ziemi,
Najmilszej sercu, bo polskiej.
Wisława Szymborska- ,,Gawęda o miłości ziemi ojczystej” (fragment)
Bez tej miłości można żyć,
Mieć serce puste jak orzeszek,
Malutki los naparstkiem pić
Z dala od zgryzot i pocieszeń,
Na własną miarę znać nadzieję,
W mroku kryjówkę sobie wić,
O blasku próchna mówić „dnieje”,
O blasku słońca nic nie mówić.
Jakiej miłości brakło im,
Że są jak okno wypalone,
Rozbite szkło, rozwiany dym,
Jak drzewo z nagła powalone,
Które za płytko wrosło w ziemię,
Któremu wyrwał wiatr korzenie
I jeszcze żyje cząstkę czasu,
Ale już traci swe zielenie
I już nie szumi w chórze lasu?
Ziemio ojczysta, ziemio jasna,
Nie będę powalonym drzewem.
Codziennie mocniej w ciebie wrastam
Radością, smutkiem, dumą, gniewem.
Nie będę jak zerwana nić.
Odrzucam pusto brzmiące słowa.
Można nie kochać cię i żyć,
Ale nie można owocować.