Ścieżka pomocy w sytuacji wystąpienia przemocy rówieśniczej
Jeśli wiesz, że Twoje dziecko może doświadczać przemocy rówieśniczej – reaguj. Poniżej znajdziesz wskazówki i informacje, co zrobić, żeby pomóc swojemu dziecku.
Co musisz zrobić
- Porozmawiaj ze swoim dzieckiem — zachowaj spokój, unikaj krytyki i oceniania, okaż wsparcie i zrozumienie.
- Zadbaj o przyjazne, bezpieczne otoczenie rozmowy.
- Podczas rozmowy poproś o opisanie sytuacji – zapytaj o konkretne informacje: kto, kiedy, co się stało, jak często.
- Zanotuj istotne szczegóły zdarzenia (datę, miejsce, osoby uczestniczące, formę przemocy – np. fizyczna, psychiczna, cyberprzemoc).
- Zastosuj parafrazę, aby upewnić się, że dobrze rozumiesz opisane okoliczności, np. „Czy dobrze rozumiem, że…”.
- Używaj wyrażeń: „rozumiem, że jest Ci ciężko”, „dziękuję, że dzielisz się tym ze mną”.
Tego nie rób
- Nie bagatelizuj problemu – sytuacja, która dla Ciebie wydaje się mało istotna, dla dziecka może być bardzo poważna.
- Nie sugeruj dziecku konfrontacji ze sprawcą lub sprawcami.
- Unikaj wyrażeń: „to tylko kłótnia”, „nie przejmuj się”, „to nie jest ważny problem”, „jak ja byłem/byłam młody/a to…”.
Kontakt ze szkołą
Po pierwszej rozmowie z dzieckiem skontaktuj się ze szkołą i przedstaw sytuację:
- wychowawcy klasy
- pedagogowi lub psychologowi szkolnemu
- dyrektorowi szkoły – jeśli sytuacja jest poważna lub brak reakcji ze strony kadry pedagogicznej
Co należy zrobić – krok po kroku
- Umów się na spotkanie z ww. osobami (telefonicznie lub mailowo).
- Przedstaw fakty dotyczące incydentów, unikając emocji i zachowując spokojny ton.
- Poproś o podjęcie działań – szkoła ma obowiązek zareagować zgodnie z ustawą Prawo oświatowe z 14 grudnia 2016 r.
- Możesz też poprosić o informację o podjętych działaniach, zapewnienie bezpieczeństwa dziecku oraz ustalenie planu pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
Monitoruj sytuację
Pozostań w stałym kontakcie ze szkołą i monitoruj efekty działań. Dyskretnie obserwuj dziecko – jego zachowanie i samopoczucie. Rozmawiaj o relacjach w klasie.
Gdzie możesz poprosić o dodatkowe wsparcie dla dziecka
W razie potrzeby możesz skorzystać z pomocy systemu opieki zdrowotnej:
- Zespoły i Ośrodki Środowiskowej Pomocy Psychologicznej i Psychoterapeutycznej dla Dzieci i Młodzieży – I poziom referencyjny.
- Centrów Zdrowia Psychicznego – II poziom referencyjny.
- Ośrodków Wysokospecjalistycznej Całodobowej Opieki Psychiatrycznej – III poziom referencyjny.
W stanie nagłego zagrożenia życia możesz zgłosić się do ośrodka III poziomu referencyjnego (szpitala) bez skierowania.
Telefony zaufania
- Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka — 800 12 12 12
- Telefon Zaufania Dzieci i Młodzieży — 116 111
- Telefon Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę lub Linia Pomocy Pokrzywdzonym — 800 100 100 lub 222 309 900
- Centrum Wsparcia dla osób dorosłych w kryzysie psychicznym — 800 70 2222
- Telefon wsparcia emocjonalnego dla dorosłych — 116 123
- Numer alarmowy w sytuacjach zagrożenia zdrowia i życia — 112
Brak reakcji szkoły / eskalacja przemocy
- Kuratorium oświaty – jeśli szkoła nie podejmuje skutecznych kroków, złóż skargę lub wniosek do kuratora oświaty.
- Rzecznik Praw Dziecka – podejmuje działania w przypadku naruszenia praw dziecka lub dobra dziecka.
- Ośrodek pomocy społecznej, Policja, prokuratura lub sąd rodzinny – jeśli przemoc ma charakter przestępstwa (np. pobicie, groźby, znęcanie się, cyberprzemoc).
Dodatkowe wskazówki dla rodzica
- Działaj w interesie zdrowia fizycznego i psychicznego dziecka.
- Wspieraj dziecko w budowaniu asertywności i rozwijaniu umiejętności społecznych.
- Nie obciążaj dziecka odpowiedzialnością za to, że jest ofiarą przemocy.
