Dzień liczby Pi
Liczba Pi jest liczbą niewymierną, tzn. że nie można poznać jej w całości – po przecinku tworzy ją nieskończony szereg cyfr. Określa stosunek długości okręgu do długości jego średnicy. Jest to wielkość stała i w przybliżeniu wynosi 3,14. Dlatego właśnie 14 marca obchodzony jest Dzień liczby Pi. Pierwszy raz święto to odbyło się w 1988 r. w San Francisco w Exploratorium, czyli pierwszym na świecie centrum nauki, techniki i sztuki. Grecka litera π, którą oznacza się liczbę Pi, pochodzi od greckiego słowa „perimetron” lub „periferia” (obwód, obrzeże).
Dlaczego liczba Pi jest taka ważna? Jest ona niesłychanie uniwersalna i występuje praktycznie wszędzie. Ważną rolę odgrywa miedzy innymi w:
− geometrii – jest obecna we wzorach na pole i obwód koła oraz we wzorach na pola i objętości brył obrotowych;
− analizie matematycznej;
− teorii liczb;
− rachunku prawdopodobieństwa;
− równaniach teorii grawitacji Einsteina;
− zasadzie nieoznaczoności Heisenberga.
Jest to uniwersalna stała, która ma swój wkład wszędzie tam, gdzie do opisu zjawisk czy zależności trzeba użyć funkcji eksponencjalnej (szczególnego rodzaju funkcji wykładniczej), czyli w niezliczonych przypadkach w fizyce (od mechaniki kwantowej po ruch harmoniczny), chemii, inżynierii, socjologii czy ekonomii.
Z liczbą Pi związana jest również bardzo duża ilość ciekawostek. Oto kilka z nich:
− 1 rok świetlny równa się w przybliżeniu π·107·c (km), gdzie c oznacza prędkość światła (w kilometrach na sekundę);
− obwód podstawy piramidy Cheopsa, podzielony przez jej podwójną wysokość, pozwala uzyskać liczbę Pi;
− w pierwszych 31 cyfrach po przecinku nie znajduje się zero. Pojawia się ono dopiero w 32 miejscu po przecinku;
− starożytni rachmistrze spostrzegli, że wszystkie koła mają wspólną cechę polegającą na tym, że ich obwód i średnica pozostają w jednakowym stosunku wynoszącym około 3. W Starym Testamencie obwód stanowił trzykrotność średnicy.
Renata Kisiel